Kestirimci bakım iş güvenliği konusunda da büyük önem taşıyor

Yaklaşık 27 yıldır edindiği tecrübelerle kestirimci bakım faaliyetlerinin ve bu konuda gerçekleştirilen eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarının endüstriye, üreticiye ve iş güvenliğine ne kadar büyük kazançlar getirdiğine sayısız kere şahit olduğunu dile getiren İbrahim Tütünoğlu ile markanın endüstriye güç kazandıran çözümleri üzerine konuştuk.

İbrahim Bey öncelikle sizi ve sektör tecrübenizi tanıyabilir miyiz?
Yaklaşık 27 yıldır bu sektörün içindeyim. İlk önce çimento sektöründe çalışmalarıma başladım daha sonra faaliyetlerime lastik sektöründe devam ettim. 2010 yılında da kendi şirketimi kurmaya karar verdim. Türkiye’de bu konudaki eksikliği fark ettim ve fabrikalarda kestirimci bakım adına yeterli çalışmaların yapılmadığını, bunun da çok büyük bir milli kayıp olduğunu gördüm.

Kestirimci bakım faaliyetleri işin profesyonelleri tarafından yapılması gereken bir iştir. Kestirimci bakım konusunda çalışacak kişilerin de eğitimlerini iyi alıp kendilerini bu konuda iyi yetiştirmiş olmaları gerekmektedir. Bu faaliyetler fabrikaya yüzde 10-15 oranında verimlilik ve bunun yanında yine aynı oranda üretim kazancı sağlar. Türkiye endüstrisine sağlayabileceğimiz faydayı ve bu konuda sektörde ciddi bir boşluk olduğunu görerek 2010 yılında firmamızı kurduk. 2013 Ağustos ayında aktif şekilde kestirimci bakım faaliyetlerimize başlamış olduk.

Kestrimci bakım hem işletme hem ekipman maliyeti konusunda ne tür avantajlar sağlar?
Kestirimci bakım derken insanlar sadece vibrasyon analizini anlıyorlar. Kestirimci bakım faaliyetlerinde vibrasyon analizine ek olarak yağ analizi, termal kamera ölçümleri, shift alignment ayarları da girer.

Fabrikalarda ve makinelerde yapacağınız her iyileştirme size ilk önce enerji olarak döner. Burada yaklaşık yüzde 10 ila 15 arası enerji tasarrufundan söz ediyoruz. Fabrikalarda 5-10 tane ekipman yok, yüzlerce ekipman var. Bu ekipmanların her birinde makinenin büyüklüğüne göre 3-5 amper tasarruf elde etseniz, yüzlerce ekipmanda sağlayacağınız verimlilikle fabrikaya sağlayacağı tasarrufunu düşünün… Diğer taraftan üretime kazanç da sağlamış oluyorsunuz. Arıza giderme yöntemiyle bakım yaptığınızda arıza kovalamaktan planlı bakıma geçemiyorsunuz. Aynı zamanda bir arıza için durduğunuzda başka bir arızadan haberiniz yoksa buradaki bakım işlemini de zamanında yapamıyorsunuz. Yani bugün A makinesi için durup iki gün sonra B makinesi için hatta 5 gün sonra C makinesi için durabilirsiniz. Fakat bu makinelerden ölçüm alınıp bu veriler kaydedilerek bu ekipmanların problemleri önceden tespit edildiğinde, bakım planlama şansınız olduğu için plansız duruşu engellemiş oluyorsunuz. Bu size üretim kazancı olarak geri dönüyor. Planlı bakımı destekleyici en büyük etkenlerden biri de; kestirimci bakımdır.

Bir madendeki değirmen örneğinden bahsedecek olursak… Değirmenin motoru var, redüktörü ve yatakları var. Burada herhangi bir izleme sisteminiz yoksa veya bir ölçüm almıyorsanız, gece 2’de bir makine durduğunda arızanın motorda mı rediktörde mi yoksa yatakta mı olduğunu bilemezsiniz. Bunun tespiti bile bazen bir günü ya da en iyi ihtimalle 8 saati bulabiliyor. Oluşacak arızayı önceden öğrenip, değişecek ekipmanı bulup getirttiğinizde ve iş gücünü hazırladığınızda sorunu en kısa zamanda çözebiliyorsunuz. Fakat arıza oluştuğunda örneğin arızanın rulmanda olduğunu hızlıca tespit etseniz bile aynı rulmanın temini çoğu zaman minimum 2-3 günü bulabiliyor. Bunun bir çimento değirmeni, altın madeni veya başka bir sektördeki önemli bir ekipman olduğunu düşünürseniz buradaki üretim kaybının anormal seviyelere ulaşabileceğini tahmin edebilirsiniz. Gece geç saatlerde bakım ekibi sahadaki bu noktaya odaklanmak zorunda kalabilir ve ertesi gün yapılması planlanan bakımlar da yapılamayabilir. Yapılamayan bakımdan dolayı da yeni arızalar oluşabilir.

Kestirimci bakım uygulandığında, enerji verimliliğine katkı sağlanıyor, yedek parça sarfiyatı azalıyor, üretim artıyor, ani duruşlara karşı ve hatta iş güvenliği konusunda bir önlem niteliği taşıyor. Makinelerdeki aşınmalar zamanında fark edilmediğinde ise parçalanmalar başlıyor. Uzun yıllardır kestirimci bakım faaliyetleri gerçekleştiren bir kişi olarak, parçalanan makine parçalarının iş güvenliği için çok büyük riskler oluşturduklarına birçok kez şahit oldum.

27 yıllık bir tecrübeye ek olarak faaliyetlerinizde kullandığınız Emerson cihazlarının ve çözümlerinin size sağladığı avantajlar nelerdir?
Emerson, teknoloji bakımından dünyanın en gelişmiş ürünleri satıyor. Emerson’un patentli ‘PeakVue’ çözümü dişli ve rulman üzerine tasarlanmış bir metot ve bu metot sayesinde arızayı kaçırma şansınız yok. Şu anda dünyada eşi benzeri olmaya bir teknoloji diyebiliriz, bu çözüm için. Emerson bu teknolojiyi cihazlarında ve online sistemlerinde de kullanıyor. PeakVeu teknolojisinin avantajları, ürünlerin sağlamlığı, hızı, rakip markaların ürünlerine göre neredeyse iki katı sayıda ekipman ölçebilirliği sayesinde ön plana çıkıyoruz. Hem wireless hem kablolu online çözümleriyle dünya devi bir marka ile partnerlik yapmak gücümüze güç katıyor. Hem online hem de offline Emerson cihazlarını kurduğumuz veya Emerson çözümleriyle çalıştığımız yüzlerce marka var. Çözüm sunduğumuz markalarla uzun yıllardır çalışmaya devam ediyoruz. Bu markalar fabrikalarını ve işletmelerini çalışır kıldığımız için bizden oldukça memnunlar.

Enerji yoğun çimento ya da demir çelik gibi duruşa tahammül olmayan tesislerde kestirimci bakım faaliyetlerinin önemi konusunda ciddi bir bilinç oluşturdunuz. Bu bilinci oluşturmak için gerçekleştirdiğiniz eğitim faaliyetlerinizi tanıyabilir miyiz?
Maray Makine ailesi bünyesinde dünyada geçerli sertifikalara sahip arkadaşlarımız çalışıyor. Biz vibrasyon analiz eğitimlerini kendimiz de veriyoruz. Bu konuda oldukça ciddi bir tecrübeye ve bilgi birikimine sahibiz. Eğitimlerimiz globalde gerçekleştirilen kestirimci bakım eğitimi standartlarından belki çok daha iyi. Çünkü bizim saha ve ofis eğitimlerimiz oluyor bu konuda eğitim alan arkadaşlarımıza sertifika da kazandırdık. Yakında sertifikalı eğitimleri kendimiz de vermeyi düşünüyoruz. Mühendislerimizi ve teknisyenlerimizi bu konuda yetiştiriyoruz ve sektörde çalışmış deneyimli arkadaşlarımızı eğitiyoruz.

Cihaz satışı gerçekleştirdiğimiz alanlarda en önem verdiğimiz şey cihazlarımızın aktif olması ve o fabrikaya katma değer sağlaması. Bu konuda desteklerimiz eğitim ve servis hizmetlerimizle tüm hızıyla sürüyor. Hem yerinde eğitim veriyoruz hem de ofisimizde eğitimler veriyoruz. Çimento müstahsilleri birliğine 2 yılda bir gerçekleştirilen eğitim faaliyetleri konusunda destekler veriyoruz. Yine bizden eğitim talep eden gelişmiş kuruluş ve odalarına da destekler veriyoruz. Kestirimci bakım faaliyetlerinin Türkiye sanayisine daha büyük fayda sağlayabilmesi için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz.

Günümüzde endüstride portatif cihazlardan öteye online çözümlerle işletmeler anlık olarak bakım verilerini görmek istiyorlar. Bu konuda sizin aldığınız talepler ve endüstrinin gündemi nedir?
İnsanlar bakımları yaptıktan sonra verilere daha hızlı ulaşabilmek ve bu faaliyetlerin ne kadar avantaj sağladığını anlamak istiyor. Bu konuda bir yazılım firması ile partnerliğimiz ve anlaşmamız var. Bununla ilgili bazı yazılımlar yazdırıyoruz. Bu konuda bazı yazılım firmalarının key user tarafında partnerliğini yaptık. Fabrikalara kestirimci bakım konusunda eğitim ve danışmanlık da yapıyoruz. Tüm tecrübemizi onlar için sunmaya devam ediyoruz.

Gelecekte tıpkı Avrupa’da ve dünyada da olduğu gibi Türkiye’de de tüm sektör ve fabrikalarda bu teknolojilerin kullanılmasını ve kestirimci bakım faaliyetlerinin sağlayacağı faydaların bilinmesini istiyorum. Bu çalışmalar fabrikalarla birlikte benim ülkeme katma değer sağlamış oluyor. Bu konuda da çok idealist bir insanım. Bu yüzden ülkemin para ve enerji kaybetmesini hazmedemiyorum. İşimi çok seviyorum ve ülkeme bu çalışmalarla büyük faydalar sağlayabileceğimizi biliyorum.

Maray Makine adına 2022 yılı için yeni yapılanma, yeni çözümleriniz ve odaklanacağınız sektörler konusunda sizden bilgi alabilir miyiz?
Biz her sektörde varız fakat yeni ürünlerimiz var. Özellikle Emerson bu konuda bir dünya devi ve geçmişten gelen ciddi bir bilgi birikimine sahip. CSI firmasını satın alarak markanın know-how’ının üzerine kendi bilgi birikimi ve saha deneyimini de ekleyerek yeni teknolojiye sahip çözümlerini pazara sunduğu. Bu sistemler Emerson’un yapay zekayı yüzde 100 oranında uygulayarak netice aldığı sistemler. Dolayısı ile sahip olduğu tüm know-how’ı sunduğu endüstriyel çözümlerin içine ekledi. Eğer bir çözümde yapay zeka varsa bu noktada geçmiş bilgiler, geçmiş tecrübeler çok önemlidir.

Emerson yakın dönemde Asset Monitoring adında bir çözüm çıkardı. Bir ekipmandan alınabilecek sıcaklığı, basıncı, yağ analiz verilerinden vibrasyon verilerine kadar her türlü veriyi alıp makineyi denetleyip kontrol edebilen sistemler bunlar. 2022 yılında bu konuda tanıtım faaliyetleri yürüteceğiz, işletmelere. Çünkü bu işin uzmanını yetiştirmek kolay değil. Bu arkadaşlarımız yetiştirildikten sonra başka bir yere geçiyor ve yerine yenileri geliyor. Bu sürekli değişim yüzünden mevcut know-how’ı kaybediyorsunuz. Bu da size zarar veriyor. Fakat biz bu know-how’ı yeni sistemlere ekleyerek bakım faaliyetlerinde tecrübeli çalışan ihtiyacını ortadan kaldırmış oluyoruz. Bu sistem arızayı yakalayıp size SMS olarak atacak, makineden alınan tüm arıza verilerini alarm olarak size sunacak. Size sadece ekranı takip etmeniz yetecek.