Akaryakıt ve Petrokimya firmalarının yurtiçi ve yurtdışı tesislerinde ağırlıkla tanker akaryakıt dolum işlemi tartı cihazları olmak üzere; rafinasyon sürecindeki proseslerde de çözümleriyle yer aldıklarını belirten Esit Elektronik Satış ve Pazarlama Müdürü Çağrı Hekimoğlu ile markanın sektörde memnuniyetle kullanılan Ex-proof tartım ve otomasyon sistemlerinin sağladığı avantajlar üzerine detaylı bir röportaj gerçekleştirdik.
Petrokimya sektöründe son dönemde gelen ölçüm ve tartı teknoloji talepleri nelerdir? Sektörün gündemindeki teknolojileri sizlerden öğrenebilir miyiz?
Fabrikalarda hammadde işleme ve üretim süreçlerinde her aşamada tartım yapılması günümüzün en güvenilir süreç kontrol yöntemidir. Kimya maddeleri özellikleri sebebiyle tartılarak kontrol edilmesi gereken ürünlerdir. Hammadde girişinden başlayarak üretimin gerekli tüm aşamalarında ve depolarda çeşitli tartı aletleri kullanılmalıdır. Petrol, doğalgaz ve akaryakıt sektörü, tehlikeli madde sınıfına giriyor. Dolayısıyla bu sektöre ürün ve çözüm sunarken bazı kriterler devreye giriyor.
Atex Sertifikası: Öncelikle Avrupa Birliği yönetmeliği kapsamında sunulan Atex sertifikasına sahip Ex-proofürünleri sektöre sunmanız gerekiyor. Biz Esit olarak bu sektörün taleplerine Ex-Proof ürün gamımızla cevap verebiliyoruz.
Kıymetli ürün üretimi: Bu sektörlere yönelik bir diğer önemli konu ise ürettikleri ürünlerin kıymetli olmasıdır. Kısacası dökme malzeme, çimento, hurda ya da kömür gibi ürünlerden ziyade daha pahalı ve maliyeti yüksek ürünler olduğu için tartının daha hassas ve güvenilir olması gerekiyor. Biz petrol, doğalgaz ve akaryakıt sektörüne tartı güvenliğini sağlamak için ekstra güvenlik sensörlerine sahip olan ve hassasiyeti sertifikalandırılmış tartı cihazları sunuyoruz. Bu sayede firmalar istenmeyen durumların önüne geçiyor ve eksik tartı problemleri yaşamıyor.
Tartı aletlerinde esneklik beklentisi: Petrol, doğalgaz ve akaryakıt sektöründe tartı aletlerinin esnek kullanıma uygun olması gerekiyor. Temelde tankerlerin dolumu taşıt kantarı üzerinde yapılıyor. Biz de bu konuyla ilgili sektöre özel tasarlanmış taşıt kantarlarımızı sunuyoruz. Fakat bu tankerler birbiriyle aynı boyutta olmuyor yani iki tanker birbirine benzemiyor. Tankerlerin dolum yuvalarının birbirinden farklı noktalarda olabilmesi de söz konusu olduğundan kamyonların sürekli ileri geri hareket etmesi ve pozisyon değiştirmesi gerekiyor. Bazen sadece tekerli kamyonlar ve tırlar değil, vagon gibi taşıtların da doldurulması gerekiyor. Biz de taşıt kantarı olarak hem vagon kantarı hem de kamyon kantarı özelliği olan farklı hibrit taşıt kantarları geliştirdik. Hibrit kantarlarımız sayesinde hem vagonun hem de lastik tekerlekli kamyon ve tırların hareket edebileceği değişik ebatlarda ve yüksek kapasitelere karşı hassas tartım yapabilen özel ürünler tasarladık.
Bunlar da tek başına yeterli olmuyor. Çünkü 2000’li yıllardan itibaren sistemlerin bütünleşmesi de söz konusu oldu. Yani sadece tartı otomasyonunda değil, aynı zamanda muhasebe, lojistik ve tedarik sistemiyle entegre olduğu tartı aletleri devreye girdi. Bu gelişmeler doğrultusunda tartı cihazlarının uzaktan kontrol edilmesi, olası durumlarda uyarı vermesi, ekrandan raporların anlık olarak takip edilmesi gibi ihtiyaçlar ön plana çıktı. Bizde yeni dönemde bu ürünlerimizi daha da akıllı ve diğer çevre sistemlerle entegre olabilecek şekilde tasarladık. Türkiye’nin en büyük rafinerisi konumundaki firmanın otomasyon sürecinde oradaki tartı indikatörlerini Endüstri 4.0’a uygun indikatörlerle değiştirerek yeniledikleri süreç yönetim sistemine %100 entegre olduk. Kantarımız sanki yanındaymış gibi değerleri uzaktan görüp operasyon yapabiliyorlar. Hata olduğunda mesaj alabiliyorlar veya hata büyümeden, bir yanlış olmadan çözüm bulabiliyorlar. Önleyici bakım prosedürü oluşturabiliyorlar. Gelecekte bu sistemler daha da yaygınlaşacak. Şimdi tabii geliştirmeyi planladığımız ürünlere bakmamızın yanı sıra biraz sektörler de değişiyor. Bugüne kadar standart olan tartı aletlerinin ve tartı komponentlerinin artık sektörlere göre özelleştirilmesi bekleniyor. Tek bir tartı aleti yerine yem karma makinasından çimento dozajlamaya kadar farklı sektörlerin ihtiyaçlarına yönelik farklı ürünler geliştirilecek. Bizim de şu an temel stratejilerimizden birisi, tartı aletlerinin Endüstri 4.0’a uyumlu olmasının yanı sıra sektörlerin farklı taleplerine ve farklı çalışma senaryolarına göre çeşitli cihazlar üretip bunları ürün gamımıza koymak. Birçok sektör için bu süreç başladı ama önümüzdeki dönemde bunu daha da geliştirmeyi ve ihtisaslaşarak bu çalışmalarımızı devam ettirmeyi hedefliyoruz.
Ürünlerinizle sektörün hangi proses ve hatlarında yer alıyorsunuz? Petrol ve Doğalgaz sektöründeki hangi alanlarda çözüm ve ürünlerinizle yer alıyorsunuz? Bu proseslere özel ürün gruplarınızı kısaca tanıyabilir miyiz?
Halihazırda ülkemizin en büyük akaryakıt ve petrokimya firmalarının yurtiçi ve dışındaki fabrikalarında Esit ex-proof tartım ve otomasyon sistemleri kullanılıyor. Genel olarak tanker akaryakıt dolum işlemi tartı cihazlarımızın en yaygın kullanıldığı süreç. Ancak bununla da sınırlı değil. Rafinasyon sürecindeki ara adımlarda da tartım alınarak giren ham petrol ile çıkan akaryakıt ve diğer yan malzemeler hassas bir şekilde tespit ediliyor. Elbette ki tüm bu hatlarımız tam otomatik çalışan akıllı cihazlarla donatılmış durumda ve firmaların genel yönetim sistemiyle tam entegre çalışıyor. Özellikle tartı güvenirliğini sağlamak için tartı sahasında kamyonların doğru pozisyonda olup olmadıklarını anlayan akıllı sensörler mevcut. Ayrıca tartı datasının güvenilir şekilde merkezi sisteme aktarılmasını sağlayan özel bir bağlantı protokolü ile veri aktarılıyor. Dolayısıyla başta taşıt dolum süreci olmak üzere tüm süreçler mutlak güvenlikle kontrol altında tutuluyor.
Yine ülkemizin en büyük petrokimya tesislerinde kimyasal maddelerin bigbag torbalaması Esit BBF Big Bag Dolum Kantarı ile yapılıyor. Exproof özellikleri yanı sıra yüksek hassasiyetli ve firmaların mevcut süreç yönetim sistemlerine entegre olan bu cihazlar uzun süre hassasiyetlerini koruyan ve 7/24 çalışma şekline uygun dayanıklı cihazlardır.
Dolumu yapılan torbaların ikincil bir ağırlık kontrolü de Esit Decaline Checkweigher’lar ile yapılıyor. Hızlı dolum sürecinde özellikle kesintili mal geldiğinde torbaların ağırlıklarında oynamalar ve bazı hassasiyet kayıpları olabiliyor. Dolayısıyla her bir torbanın istenen ağırlık aralığında olduğunun kontrolü için bir check weigher cihazı gerekiyor. Bu cihaz aynı zamanda dolum cihazının kalibrasyonu için de kullanılabildiğinden dolum operasyonuna da büyük destek veriyor.
Bu tesisler için sunulan markanız çözümlerinin fark yaratan teknik detaylarını öğrenebilir miyiz?
Elbette ki exproof cihaz kullanıyor olmak, söz konusu sektör için hayati önemi olan bir husus. Dolayısıyla tartı cihazlarının ciddi bir kuruluş tarafından özenli testlerle sertifikalandırılmış olması sektördeki firmalar için önemli bir kriter teşkil ediyor. Biz Esit olarak Dünya’nın en ciddi sertifikasyon süreçlerini yöneten Avrupa menşeili kuruluşlarla tüm sertifikasyon süreçlerini yürütüyoruz. Bu da müşterilerimiz açısından tercih edilme sebebimiz oluyor.
Bununla beraber özellikle ağır endüstriyel şartları dikkate alarak cihaz tasarlamamızdan ve üretim süreçlerimizi şekillendirmemizden dolayı, bizin cihazlarımız daha uzun süre hassasiyetini koruyor ve neredeyse hiçbir zaman arıza yapmıyor. Bu hassas tartım yapan uzun ömürlü cihazlarımız da pahalı ürünler üreten Petrol ve Petrokimya firmalarının bizi tercih etmelerinin en önde gelen sebebi oluyor.
Diğer bir husus ise tartı cihazlarımızın şirketlerin mevcut süreç yönetim sistemleriyle tam entegre olabilmesi. İletişim protokolü ne olursa olsun, geniş bir opsiyon aralığıyla sunduğumuz tartı cihazları neredeyse Dünya’daki tüm iletişim protokolleriyle uyumlu hale gelebiliyor, uzaktan her türlü işlem yapılabiliyor veya bilgiler okunabiliyor.
Son dönemde geliştirdiğiniz referans sektör projenizin detayları nelerdir?
En son olarak ülkemize son yıllarda yatırım yapan bir petrokimya firmasının bigbag dolum sistemlerini ve mevcut tanklarının tartım sistemlerini temin ettik. 10 adet bigbag dolum cihazından oluşan tesis faaliyetine devam etmekte olup, tüm bu sistemlerin bir seviye daha otomatikleştirmesi için projelendirme çalışmaları devam ediyor.
2022 yılında odaklanmayı planladığınız alanlar ve prosesler nelerdir?
2022 yılında tartı komponentlerinin dijitalleştirilmesi ve yeni dijital yük hücresi ailesini tamamlamayı öngörüyoruz. Dijital yük hücresi ile kurduğumuz ilk taşıt kantarını da yine bir petrokimya tesisine vermiştik. 2022, yük hücrelerinde komple yeni bir dijital seriyi pazara sunacağımız bir yıl olacak. Halihazırda bir kısmının tasarımı tamamlanmış olup sertifikasyon sürecinde olan bu hücreleri, analog yük hücrelerine göre daha hassas, hızlı ve uzaktan erişim kabiliyeti ile arıza diagnostiği içeren sensörler olacak.
Son olarak eklemek istedikleriniz var mı?
Ülkemizin tasarım ve üretim gücünden çok memnunum. Ne var ki markalaşma ve arge yatırımları açısından daha kat etmemiz gereken çok yol var. Ben sanayicilerimizin başta Uzakdoğu menşei ürünler olmak üzere ithal komponentler yerine yerli üretim komponentleri tercih etmelerini öneririm. Ayrıca sanayicilerimizin ürettikleri ürünlerin kalitesini yüksek tutmaya özen göstermelerini ve sertifikasyon süreçlerini de doğru yönetmelerinin bu kaliteyi belgeleme açısında önemli bir adım olduğunu hatırlatmak isterim. Kaliteyi ön plana koyduğumuz ve bunu sertifikalandırdığımız sürece ülkemizce Dünya genelinde Pazar payımız ve karlılığımız artacak ve firmalarımız yeni nesillere büyüyerek aktarılabilecektir.
