Gübretaş'tan 6 milyar dolarlık altın rezervi açıklaması

Karadeniz’de bulunan 405 milyar metreküplük doğalgaz rezervinin ardından bir keşif haberi daha geldi. Halka açık olan Gübretaş’ın Bilecik’in Söğüt ilçesindeki maden sahasında 3.5 milyon onsluk altın rezervi bulundu. 3.5 milyon ons rezervin ton karşılığı 108'i aşıyor. Küresel piyasalarda ons altın 1873 dolardan işlem görüyor. Rezervin bugünkü parasal değeri 6 milyar 555 milyon dolar olarak hesaplanıyor. Şirketin borsada işlem göre hisseleri yüzde 9,94 artış gösterdi.

1954 YILINDA ÜRETİME BAŞLADI
Gübretaş (Gübre Fabrikaları Türk A. Ş.), tarım sektörüne kimyevi gübre girdisi tedarik ederek ülke tarımındaki kalite ve verimliliği arttırmak amacıyla 6 Kasım 1952 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla kuruldu.

Türkiye'nin ilk kimyevi gübre fabrikası olan İskenderun'daki tesisleriyle 1954 yılında üretime başladı. Kuruluşundan bugüne sektöründe hep öncü rolünü üstlenen GÜBRETAŞ Türkiye'nin ilk fosfatlı ve kompoze gübresini üretti, ilk toprak analiz laboratuvarlarını kurdu, Borsa'da işlem gören ilk 15 şirketten biri oldu ve sektör açısından çok önemli yatırımlar ile sosyal sorumluluk projelerini hayata geçirdi.

Şirketin %25'i Borsa İstanbul'da (BİST) işlem görürken, kalan hisseler Türkiye'nin en büyük çiftçi ailesi olan ana hissedar Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği'ne aittir.

Tarım Kredi iştiraki Gübretaş'a ait maden sahasından iddialı bir rezerv haberi geldi. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü ve Gübretaş Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Poyraz, Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada Gübretaş'a ait Söğüt altın sahasında 3,5 milyon onsluk altın kaynağının tespit edildiğini söyledi. Poyraz, "Bugünkü fiyatlar üzerinden ortaya koymaya kalktığımızda, yaklaşık 6 milyar dolar civarında bir değerden bahsediyoruz." dedi.


Şirket aslında bu rezerv miktarına dönük ilk açıklamayı 7 Aralık'ta KAP'a yapmıştı. O tarihteki açıklama ile birlikte paylaşılan raporda tahmini veriler de paylaşılmıştı. Raporda yaklaşık 3.5 milyon ons kaynak olduğu, bunun 1 milyon 920 bin onsunun kesinleşmiş altın rezervi olduğu belirtilmişti. Rapora göre 1.6 milyon onsun da kaynak olarak yüzde 83 oranında rezerve dönüşeceğinin tespiti yapılıyordu. Ancak o tarihte halka açık olan şirketin hisselerinde bu haberle birlikte yükselişin aksine kayıp yaşanırken dün Fahrettin Poyraz'ın son açıklamaları ile adete 2.5 milyar dolar piyasa değeri olan Gübretaş hisseleri zıpladı. Hisseler gün sonunda yüzde 9.94'lük artışla 51.65 TL'ye kadar çıktı. Zira 6 milyar dolarlık iddialı müjdeyi duyan yatırımcı Gübretaş'a hücum etti. Dile kolay TL'ye çevirince 45 milyarlık rezerv haberi elbette yatırımcıyı hayli heyecanlandırdı.

DETAYLI BİR ANALİZ YAPILMASI GEREKİYOR
Peki 6 milyar dolarlık altın rezervinin bugünkü hesaplanan değeri ne? Şirketin ek bir yatırım ihtiyacı olacak mı? Uzmanlar, bu tip sahalarda rezerv miktarının değerlemesinin kritik olduğuna işaret ederken şirkete sağlayacağı faydanın maliyetler düşünülerek ortaya çıkarılmasında fayda olduğunu ifade ediyor. Elbette bu müjdeli haber Gübretaş yatırımcısı ile birlikte Türk ekonomisine katkısı da hesaplanırsa hayli moral verici. Ancak değerleme için detaylı analizlerin de tamamlanması gerekiyor. Bu tip rezervlerin çıkarılması için ek yatırım ihtiyacı olacağını ifade eden uzmanlar bu tip bir büyüklükte yaklaşık yarım milyar dolarlık bir yeni yatırım yapılması gerekebileceğini belirtiyor. Bugün altının ons fiyatı 1.873 dolar. Basit bir hesap yapıldığında 3.5 milyon ons altın kaynağı 6 milyar doların üzerinde bir kaynağa denk geliyor. Ons başına altın çıkarma maliyetleri düşüldüğünde ise bugünkü değerle vergi hariç ons başına kazancın 800 dolar mertebesinde olabileceği hesaplanıyor. 10 yıllık bir çıkarma süreci üzerinden bugüne indirgenmiş fiyatla söz konusu rezervin yatırımları hariç 1.3 milyar dolar civarında potansiyel bir rezerv gelire denk gelebileceği de yatırım kuruluşlarınca hesaplanıyor. Öte yandan sektör uzmanları, sahada “refrakter altın” özelliği olan cevherden söz edilebileceğini belirterek, “Bu altının etrafında bazı madenler vardır. Bu altının liç aşamasına uygun hale getirilmesi için kavurma, basınç altında oksidasyon ve bakteriyel oksidasyon gibi oksitleyici ön hazırlama işlemlerine ihtiyaç vardır. Bu da zorlu bir süreçtir. Bazı aşamalarında yeni yatırım gerektiren bir süreçtir. Tüm altın üretilebilir olmayabilir” şeklinde değerlendirmelerde de bulundu.

POYRAZ, SÜRECİ ANADOLU AJANSI'NA AÇIKLADI
Gübretaş'ın Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Poyraz, AA muhabirine, Tarım Kredi iştiraki Gübretaş'ın Bilecik'in Söğüt ilçesinde yer alan altın madeni sahasında gelinen son duruma ilişkin değerlendirmede bulundu. Söz konusu sahanın 2008'de işletilmek üzere Koza Altın şirketine verildiğini ancak şirketin yükümlülüklerini yerine getirmemesi üzerine Gübretaş tarafından sözleşmenin iptali için dava açıldığını anlatan Poyraz, söz konusu davaların 2019'un Aralık ayında temyiz aşamaları dahil sonuçlandığını ve oradaki sahanın her türlü hakkıyla Gübretaş’a teslimine karar verildiğini söyledi. Poyraz, bu süreçte FETÖ'nün 15 Temmuz hain darbe girişimi sürecinin yaşandığını ve Koza şirketinin TMSF'ye geçtiğini anımsatarak, şöyle konuştu:

"Biz mahkeme aşamaları tamamlanır tamamlanmaz TMSF ve Koza ile diyaloğa geçip, maden sahasıyla ilgili tüm devir sürecini tamamladık. Maden sahasıyla ilgili geçmişten bugüne altın varlığının değerinin tespitine yönelik sondaj çalışmaları vardı. Mahkemeler devam ederken sondaj çalışmaları kısmen devam etti. Sondajlarla ilgili teknik dokümanlar ve verileri de Koza'dan bedel karşılığı devraldık. Uluslararası akredite bir firmayla devraldığımız bilgilere ilişkin rapor güncelleme çalışmalarına başladık. Kasım ayı sonu itibarıyla da bu rapor kurumumuza teslim edildi."

Bundan sonraki sürecin nasıl yönetileceğine ilişkin çalışma da yaptıklarını ifade eden Poyraz, bu süreçte Gübretaş'a ait Gübretaş Maden AŞ şirketini kurduklarını bildirdi.

POYRAZ: DÜNYADA İLK 5'E GİRECEK YOĞUNLUKTA
Poyraz, maden sahasındaki varlığın, Türk ekonomisi ve Gübretaş açısından ciddi bir değeri ortaya koyduğuna dikkati çekerek, şu değerlendirmede bulundu: "Borsaya bildirdiğimiz raporda da sahada yaklaşık 3,5 milyon ons kaynak olduğu ortaya konuldu. Bunun da 1 milyon 920 bin onsunun kesinleşmiş, şu anda çıkarılmaya hazır altın rezervi olduğu ortaya konuyor. Ayrıca 1,6 milyon onsun da kaynak olarak yüzde 83 oranında rezerve dönüşeceğinin tespiti yapılıyor. Bu miktarı da hesaba katınca Söğüt altın madeni sahasında yaklaşık 3,2 milyon ons civarında altın varlığından bahsedebiliriz. Bugünkü fiyatlar üzerinden bunu da değer olarak ortaya koymaya kalktığımızda yaklaşık 6 milyar dolar civarında bir değerden bahsediyoruz."

Bu madenin, dünyada da sayılı madenler arasında yer aldığını vurgulayan Poyraz, "Belki Türkiye'de ilk, dünyada da ilk 5'e girecek yoğunlukta altın değerine sahip. Dünya ortalamalarının yüzde 2-3 civarında olduğu düşünüldüğünde, buradaki ortalama 1 ton toprak yığını içindeki altın varlığı ortalama oranı yüzde 8,6. Bu oran maden sahasının bazı yerlerinde yüzde 12'lere, 14'lere çıkıyor. Sondajlar bunu ortaya koyuyor. Bu da işletme maliyetinin ne kadar düşük olduğu anlamına geliyor." ifadelerini kullandı.

'KENDİ İMKANLARIMIZ VE EKİPLERİMİZLE ÇIKARACAĞIZ'
Genel Müdür Poyraz, Türk ekonomisine bu madeni kazandırmak için ciddi hazırlıklar yürüttüklerini belirterek, "İşletmesini farklı bir firmaya verebilirdik ya da başka bir firmayla ortak olabilirdik ancak Gübretaş Maden AŞ şirketini yapılandırarak Gübretaş'ın gücü, Tarım Kredi'nin desteğiyle bu madeni kendi imkanlarımız, kendi ekiplerimiz, kendi yatırımlarımızla çıkarıp Gübretaş, Tarım Kredi ve Türk tarımına kazandırma kararını verdik. En son verdiğimiz nihai karar, biz bunu milli, yerli kaynaklarla Tarım Kredi ve Gübretaş iş birliğiyle Maden AŞ'yi doğrudan doğruya bu işi yapacak şekilde teşkilatlandırarak, teknik anlamda donatarak, finansman anlamında destekleyerek kendimiz yapacağız. Buradan elde ettiğimiz değeri de Gübretaş'a kazandırıp, şirketin tesislerinde, yenileme yatırımları ve yeni yatırımlarla Türk tarımına ve ekonomisine kazandıracağız. Teknik hazırlıklarımız ve finansman çalışmalarımız hızla devam ediyor, 2 yıl içinde buradaki madeni Türk ekonomisine kazandıracağız. 2 yıl içinde ilk altını çıkartıp, Türk ekonomisinde değere dönüştürmeyi hedefliyoruz." dedi.

 POYRAZ: FİNANSMAN VE YATIRIM SÜRECİNİ BAŞLATAĞIZ
Altının ülke ekonomileri açısından önemine dikkati çeken Poyraz, şunları kaydetti: "Bugün için yaklaşık 6 milyar dolarlık varlığın Türkiye ekonomisine katkısının bunun çok üzerinde olacağı muhakkak. Biz bunu milli, ülkemizin bir meselesi olarak görüyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın milli ekonomi hassasiyetini yakinen biliyoruz. Biz bunu milli imkanlarla milli ekonomiye kazandırma noktasında Gübretaş ve Tarım Kredi olarak üzerimize ne düşerse yapacağız. 2 yıllık hedef koyduk kendimize, bu sürede bu değeri ekonomimize kazandırmaya başlayacağız. Hızlı şekilde teknik çalışmalarını ve orayla bağlantılı kalan resmi prosedürleri yerine getirip, yatırım sürecine geçeceğiz. Gübretaş Genel Müdür Yardımcısı Mahmut Karaman'ın da Maden AŞ’ye Genel Müdür olarak atamasını yaptık."

Madene ilişkin uluslararası akredite kuruluş tarafından hazırlanan raporun da bu yatırıma ilişkin finansman konusunda önemli imkan sağlayacağına işaret eden Poyraz, finansman boyutunda kendileriyle çalışmak isteyen kuruluşların bulunduğunu söyledi. Poyraz, bu yatırımın Bilecik ve Söğüt'ün ekonomisine ve istihdamına da ciddi katkı sağlayacağını sözlerine ekledi.