“Kimya proseslerinde en önemli iki konu güvenlik ve hassasiyet”

Kimya sektöründeki hassasiyet  ve güvenlik taleplerini ATEX Zone 2 sertifikalı ve hassas ölçüm imkanı veren çözümleriyle karşıladıklarını hatırlatan Hekimoğlu ile markanın güncel çözümlerini konuşmak üzere Esit Elektronik Çekmeköy’deki Merkez ofisinde bir söyleşi gerçekleştirdik. Kapak konumuz kapsamında gerçekleştirdiğimiz bu söyleşide; 56 dozaj ve bant kantarının yer aldığı 7 hatlık güncel bir seramik fabrikası projesinin detaylarını da konuşma imkanı bulduk. Keyifli okumalar dileriz…

Çağrı Bey biliyorsunuz, kimya sektörü zorlu saha ve ürünlerin olduğu bir sektör. Bu saha ve proseslerde ürünleriniz ne tür etkenlere maruz kalıyor?
Kimya sektöründe üstesinden gelinmesi gereken iki temel sorun bulunuyor. İlki proseslerdeki ürünler gereği alınacak güvenlik önlemleri. Parlayıcı, patlayıcı ve yanıcı maddelerin proseslerinde dikkat edilmesi gereken bazı kurallar var ve cihazların bunlara göre seçilmiş olması gerekiyor.

İkinci husus ise kimyasal maddeler nispeten pahalı maddeler olduğu için bunların üretim süreçlerinde daha hassas ölçüm ve tartımlarının yapılması firmalar açısından daha avantajlı görünüyor. Dolayısı ile burada güvenlik ve hassasiyet iki önemli konu olarak ortaya çıkıyor. Exproof olarak baktığınızda bizim ürün gamımızda hem proses indikatörlerimizde exproof serimiz mevcut hem de yük hücrelerimizde 3 kilogramdan – 100 tona kadar exproof verebildiğimiz ürünler mevcut. Zaten kimya sektörünün alt dallarındaki birçok firmada ürünlerimizin sıklıkla kullanıldığını görebilirsiniz.

Exproof ürünlerde dikkat edilmesi gereken ürünün ya da prosesin bulunduğu ortamın gerektirdiği sınıf seviyesinde sertifikalı bir cihaz seçmek... Biz genelde ‘ATEX Zone 2’ adı verilen, yani işlemin yapıldığı alandan 1 metre uzağa konumlandırılabilecek şekilde sensörlerimizi sertifikalandırıyoruz. Bu seviye de genellikle tartı işlemleri için yeterli bir uzaklık ve seviye oluyor. Bu zamana kadar da bizden daha fazlasını isteyen olmadı. Bununla beraber hassasiyet açısından exproof ürünlerin standart ve hassas bir tartıya göre bir dezavantajı bulunmamakta. Yani herhangi bir tartı ürünü ne kadar hassassa exproof ürünlerimiz de aynı hassasiyeti sağlıyor. Burada önemli olan kaliteli cihazları tercih ederek bu hassasiyetin veya prosesteki kontrolün daha uzun süreli ve daha hatasız yapılması. Biz cihazlarımızı özellikle aynı sürecin uzun süreli olarak aynı hassasiyetle tekrarlanabilmesi konusunda özel testlere tabi tuttuğumuz için oldukça rağbet gören bir ürün gamına sahibiz.

Bu sahalarda belirli reçetelerle üretim gerçekleşiyor. Dozajlama konusu son derece önemli bu yüzden siz indikatörlerinizle kullanım, kalibrasyon kolaylığı ve hassasiyet konularında ne tür avantajlar sağlıyorsunuz?
Dozajlama elbetteki çok önemli bir konu. Özellikle belirli bir miktarda malzeme karıştırılırken bunların içinde herhangi bir malzemenin az veya çok olması bütün karışımın toplamını etkilediği ve belki de kullanılamaz hale getirebildiği için dozaj operasyonunun hatasız ve düzgün yapılması çok önemli. Kayıp yaşanmaması açısından… Burada iki tane çözüm öne çıkıyor. Birincisi bizim dozajlama ya da reçeteleme yaptığımız indikatörlerimiz var. Bu indikatörlerimizin içinde röle kartları veya modüler genişleme yuvaları olan kartlarımız ve reçeteleme için yazılımımız bulunuyor. Hatta reçete girmeyi kolaylaştırmak için web üzerinden kolay reçete girilen bir alanı da ücretsiz sunuyoruz. Bunlar çok sayıda farklı bunkerlerden sırayla veya eş zamanlı dozaj işlemlerine imkan veren sistemler. Sadece tartı İndikatörüyle, herhangi bir başka sisteme ihtiyaç duymadan müşterimiz yapabilmekte. Bununla beraber yine benzer indikatörlerimizin PLC veya SCADA sistemleriyle Profinet, ModBUS protokollerinde veya seri bağlantı, TCP, IP şeklindehaberleşmelerle komut alıp verebilen indikatörümüzde önemli olan haznedeki ürünü hızlı ve hassas bir şekilde tartması ve merkezi SCADA sistemine göndermesidir. İndikatörlerimiz bu konuda oldukça yüksek hıza ve hassasiyete sahip, bu konuda gerekli testlere tabi tutulmuş, Avrupa Topluluğu sertifikalı cihazlardır.

Anahtar teslim tartım sistemlerinizle alakalı birkaç örnek alabilir miyiz sizden?
En son seramik sektörüne yaptığımız bir iş var. 56 tane dozaj – bant kantarından oluşan, 8 malzemenin karıştığı 7 tane hattı tamamladık. Bu 7 hat birbirini de destekler şekilde tek bir merkezi ekranla yönetiliyor. Tek bir büyük ekrandan bu hatlardaki hangi dozajlama ünitelerinin çalıştığı, hangilerinin o esnada durduğu görülebiliyor.  Hareketli bantlardan oluşan karmaşık bir sistemdi… Bu 7 tane hattın içindeki haznelerin, siloların diğer hatları da beslemesine olanak verecek şekilde son derece esnek tasarlanmıştı. Bunun yazılımını da biz yaptık. Bu bir PLC yazılımı şeklinde yazıldı ve son derece başarılı oldu. Bunun bir benzer örneğini de 4 tane 8’li olacak şekilde 32’li bir hat için geçen yıl yapmıştık. Orada da yine bu hatlardaki tüm akışlar tek bir ekrandan yönetilebiliyordu. Hatta ürün bittiğinde uyarılar verebiliyordu veya başka bir silodan aynı malın dozaja devam etmesi sağlanabiliyordu. Bu gibi projeleri başarıyla yapabiliyoruz.

Hatta şu anda devam eden iki farklı projemizde her iki müşterimize de dozaj bant kantarları şeklinde verdik hatları. Ellerindeki ve başka marka olan mevcut dozaj bant kantarlarını da içerecek şekilde bir merkezi yazılım sağlıyoruz buralarda ve tüm mevcut cihazları yeni aldıkları cihazlar dahil olmak üzere hepsini tek bir panodan ve tek bir büyük ekrandan izleyecekleri şekilde bir yazılımı tamamladık. Proje departmanımız bu projeyi gerçekleştirdi. Oldukça başarılı olan bu yazılım, ilk projeden sonra büyük bir talep de gördü. Şu an seramik sektöründe bu hat konusunda ciddi bir talep de söz konusu.

Esit Elektronik nasıl bir kalite kontrol süreci yürütüyor, tesislerinde?
Kalite her aşamada olması gereken bir kavram. Çünkü pazarda kaliteli olduğunu iddia eden birçok marka görüyoruz ama kalite önce ilk olarak ham maddenin yapısından başlayıp bunların depolanması, işlenmesi, talaşlı imalatı ve prosesin içindeki diğer tüm adımlarda devam eden kesintisiz bir süreç. Yani bir ürünün ya da bir ham maddenin diğer komponentlerle birleşip bir ürün haline gelmesi  onlarca adımdan oluşuyorsa, her bir adımda kalite kontrolünün özellikle o işi yapan kişiler tarafından yapılıyor olması çok önemli. Burada kalite kontrolün hem dışarıdan gerçekleştirilmesi hem de yapan kişinin bu alanda uzmanlaşmış olması kalitenin en temel faktörlerinden bir kaçı… diğer bir konu ise izleme sistemi. Biz ürünlerimizi üretildikten sonra sürekli olarak ERP sistemimiz ve garanti prosedürlerimizle sürekli olarak izlediğimiz için tekrarlayan problemler olduğunda bunlara önlem almamız ve hatanın tasarımdan mı, personel hatasından mı kaynaklandığını tespit etmemiz açısından son derece önemli. Kalite her insanın iş hayatında yer alması gereken bir olgu. Her insanın kendi yaptığı işin sorumluluğunu alıp onun kontrolünü gerçekleştirmediği halde sadece dışarıdan kontrol gerçekleştirmek kaliteyi artırmak için yeterli olmuyor. Hem personeli eğitmeliyiz hem kontrol etmeliyiz ve bunu da her bir aşamada yapmalıyız.

Gelişimi süren Esit Elektronik dijital yük hücrelerine yeni modeller de eklenmiş. Bunları sizden dinleyebilir miyiz?
Dijitalleşme yük hücrelerinde 2000’li yılların başından beri konuşulan bir konu. Fakat uygulama açısından son birkaç yıldır daha yoğun kullanılan bir hale geldi. Biz de şu anda dijital bir yük hücresi serisi çıkarma evresindeyiz. Bunlardan ilkini Pazar lideri olduğumuz taşıt kantarlarında yaklaşık 3 yıl önce çıkarttık. Bunların yeni versiyonlarını üretmiş durumdayız. Artık yük hücrelerinin kendi içerisinde meydana gelebilecek tüm problemlerle ilgili sensörlerle kontrolünü sağladığımız ve sızdırmazlığının bozulması veya herhangi bir devrede problem yaşanması gibi durumlarda bunu rapor olarak sunan ve tartım işlemini durduran, bu sayede de tartı güvenliğini sağlamış olan daha akıllı cihazlar geliştirmeyi hedefledik. Bu konuda da oldukça da başarılı olduğumuzu gördük. Taşıt kantarlarındaki örneklerimiz  bize yeni çığırlar açtı. Dijital yük hücresi dünyasına da bazı yenilikler getirdi. Bu özellikleri önümüzdeki dönemlerde diğer yük hücrelerine de uygulayarak bu seriyi tamamlamayı hedefliyoruz.

Özellikle tank tartımı veya silo tartımı gibi otomatik olmayan ama merkezi bir sistem tarafından takip edilen uygulamalarda dijital yük hücrelerinin çok avantajlı olduğuna ve müşterilerimizin büyük fayda sağlayacağına inanıyorum.

2021 yılında tedarik zincirinin bozulması üreten markalar için ciddi sorunlara yol açtı? Bu konu size nasıl yansıdı, neler söylemek istersiniz?
Tedarik zincirinin bozulması global bir problem. Bu konuda son derece ciddi makaleler yayınlanıyor, ben de birkaç tanesini okudum ve başta otomotiv ile teknoloji ürünleri olmak üzere dünyada bunlardan etkilenen çok sayıda global firma olduğunu görüyorum.  Tabi bunun ikinci safhası olarak da tedarik zincirinin bozulmasıyla beraber nakliye zincirlerinin bozulması da söz konusu. Konu sadece malın bulunamaması değil, siz malı bulduğunuz zaman nakliye de bulamayabiliyorsunuz. Eskiden haftada iki – üç kere gemi bulduğumuz ülkelere şu anda 10 günde bir gemi gider hale geldi. O da uzun kuyruklara sebebiyet verebiliyor.  O yüzden problemin aslında iki ayağı var şu anda. Hem malzemede bulunurluk sorunu hem de lojistik sorunu söz konusu. Biz en son bu yılın başında ciddi bir sorun yaşadık. En çok satan ECI serisi otomasyon indikatörümüzde ekranların gecikmesi sebebiyle bir iki ay stokları son adedine kadar satar duruma geldik. Sonrasında çok uzun süre önce, 2020 Haziran ayında verdiğimiz siparişlerin bir kısmını tedarik ederek bir zarara uğramadan, müşterilerimizi de mağdur etmeden bu kriz sürecini atlatmış olduk. Şu anda da önümüzde somut bir kriz olmamakla beraber bazı tedarikçilerimizin bize 2026 yılını telaffuz etmeleri bizi endişelendirdi elbette. Biz şu anda yaklaşık iki yıllık üretimimizi karşılayacak olan ham maddenin alım süreçlerini yürütüyoruz, siparişlerini verdik. Kriz daha da derinleşmeden önümüzdeki iki yılın üretimi için ham maddelerimizi almış olacağız bu sayede. Birçok malzeme kara borsaya düştüğü için de alımlarımız pahalıya mal oluyor bize fakat üretimin durmaması için bu süreci yönetmemiz gerekiyor. Her halükarda önümüzdeki sene fiyatların döviz bazında artacağını söylemek yanlış olmaz.

Çağrı Bey WIN Eurasia için geri sayım başladı. Esit Elektronik her yıl yeni bir ürününü tanıtıyor bu fuarda. Bu yıl hangi ürününüz ziyaretçilere sergilenecek fuarda?
Aslında 2020 yılının başında hazırladığımız stant ile katılacağız. Aradan 1,5 yıl geçti ama o dönemde ECI serisi indikatörümüzün yeni versiyonunu çıkartmıştık. Yeni ECI ekranı daha kırmızı ve parlak hale geldi. Prosesörü daha da hızlandı ve kart yapısı değişti. Bunun reçeteleme, checkweigher ve dolum gibi birkaç tane versiyonu mevcut. Bu versiyonlarının demolarını hazırladığımız bir standımız olacak.

Diğer ürünümüz ise SMART 2 adını verdiğimiz yeni indikatörümüz. Bunu aslında piyasaya çıkaralı bir süre olmuştu ama biz müşteri talepleriyle bunun da yeni bir versiyonunu çıkarttık. Bu cihazda artık ModBUS uyumlu olan, uzaktan Wi-Fi veya bluetooth bağlantı ile kalibrasyon yapabileceğiniz ve tartım datası alabileceğiniz bağlantıları sağlayan yazılımı da tamamladık. Bunların da demosunu yapacağımız diğer bir standımız da burada olacak.

Diğer bir yeni ürün ise dijital yük hücresinde bugüne kadar sunmadığımız  40 ton ve üzeri kapasiteli ürünlerimizi de burada sergileyeceğiz. Standımızda dijital yük hücrelerinin avantajlarını müşterilerimize gösterebileceğiz.